Suriye ve Filistin Mektupları

Mektupları okudukça çok ilginç ayrıntılar göze çarpıyor. Bizim için hiç de iyi sonuçlar doğurmayan bir gidişatın başlangıcı, bölgeye buralardan oldukça uzak olan Rusya, Fransa, Almanya, İngiltere ve Amerika’nın yoğun ilgisi, bu devletlerin siyasi ve kültürel olarak çok fazla çalışmaları dikkat çekiyor. Yani kendini oraların sahibi olarak gören Osmanlı kolunu oynatmazken Avrupa ve Amerika bölgeyi ele geçirip kendilerine bağlamak için adım adım ilerliyorlar. Okullar, kiliseler, maddi yardımlar, hastaneler… Aslında dünle bugün arasında değişen pek bir şey yok. Dün Avrupa ve Amerika oralara kültürünü götürerek yerleşme hevesindeydi. Bugünse buraları askeri üs, karakol, imtiyazlı bölgeler yaparak bölgeye sahip olma amacında. Bizse hâlâ buraların bizim olduğunu sayıklıyoruz, ne kültür adına ne de sosyo/ekonomik alana dair bir şey yapmıyoruz.

“Ötüken Yayınevi” Akçura'nın gezi notlarını “Suriye ve Filistin Mektupları” başlığıyla neşretti. Gezinin “Balkan Savaşları” devam ettiği sırada gerçekleştiğini hatırlatalım. Bir yıl kadar sonra da Osmanlı Devleti “Birinci Dünya Savaşı”na sürüklenecektir. Akçura'nın böyle önemli bir zaman aralığında yaptığı gözlemler günümüz açısından da önemli mesajlar içeriyor. Akçura'nın gezi notları binlerce şehit verilerek kazanılan toprakların yine binlerce şehit verilerek, bir oldu-bittiyle elden çıkmasının alt yapısının nasıl oluşturulduğunun birkaç yıl önceki halini etraflıca tasvir ediyor.

Öğretim Üyesi Doç. Dr. İsmail Türkoğlu, Türk fikir hayatının önde gelen şahsiyetlerinden Yusuf Akçura’nın 1913 yılında yaptığı Suriye, Filistin seyahatindeki izlenimlerini ele aldığı gazete yazılarına ulaştı. Bunları bir kitap halinde derleyen Doç. Dr. Türkoğlu’nun bu çalışması “Yusuf Akçura Suriye ve Filistin Mektupları” adıyla Ötüken Neşriyat tarafından yayınlandı. Rusya Federasyonu içerisinde yer alan Orenburg şehrinde yayınlanan Vakit gazetesinde 1913 yılının Nisan-Ekim ayları arasında yayımlanan Yusuf Akçura’ya ait 30 yazının yer aldığı kitap, bölgenin ekonomik, siyasi, sosyal ve dini durumuna ait önemli bilgiler veriyor.