^{Kan ve Barut Kitaplığı}I. Dünya Savaşı ve Almanya

Almanya; 1914’ün yazında bir milyondan fazla kişiyi, tonlarca cephane ve yüz binin üzerinde atla birlikte seferberliğe çağırdığında, tüm bunları cephelerine ulaştırmak için 20 binin üzerinde tren seferi yapmak zorunda kalmıştı. “Tüm savaşlara son” vereceğine inanılan bu savaşın ilk Noel’de biteceğine de inanılmıştı. Ancak hiçbir şey planlandığı gibi gitmemiş, Alman orduları Batı cephesinde bataklığa saplanmış, Türklerin de savaşa sürüklenmesiyle “Total War” Avrupa dışına taşmıştı. 1914’te başlayan bu savaş bizatihi onu çıkaranlar tarafından dahi lanetle anılır olmuş, başlarda söylenen “Nefret İlahileri”nin yerini suskunluk marşları almıştı.

O dönemi yaşayan Arthur Conan Doyle gibi entelektüel kişiler ise bu savaşı daha başlamadan öngörebilmişlerdi. Zira Avrupa’da yaşanan ticari ve teknolojik gelişmeler, devletlerin hangi noktaya varacaklarına dair ipuçları barındırmaktaydı. Doyle, geçmişte devletlerin varacağı bu istikameti önceden tahmin etmenin ve bunu farklı periyotlarla dile getirmenin verdiği gururla elinizdeki eseri kaleme almış; haklılığını ve savaş esnasında bireylerin, toplumların, devletlerin üzerine düşen vazifelerin neler olduğunu ve savaşın neden neşet ettiğini izaha girişmiştir.

Roman ve hikâyeleriyle tanıdığımız Doyle’un bu denemesinin o döneme tutacağı ışık, şüphesiz ki eserinin kıymetinin çok üstündedir.

Dünya siyasetinin derin ve tehlikeli gidişatında Almanya’ya ilk kez açıkça karşı durmak zorunda kaldık. Kurduğumuz ittifakın gerçek mi yoksa sahte mi olduğunu görmek istiyorlardı. Herhangi bir gerilimin uzaklaştırabileceği bir dost olduğumuzu ispatlayarak, Fransa’yla aramızı açabilirler miydi? Bunu iki kez denediler. 1906’da Fransa’yı Algeciras’ta bir konferansa zorladılar ancak İngiltere'nin onun lehine hareket ettiğini gördüler. Bu kez 1911’de uzun barış döneminde Agadir’e bir gambot göndererek ortalığı karıştırdılar ve meseleyi savaşın eşiğine getirdiler. Ancak hiçbir tehdit, İngiltere’yi Fransa’yla olan karşılıklı ahde ihanete itmedi. Şimdi üçüncüsü ve en vahimini deniyorlar: başımıza daha kötü bir şey gelmesin diye kendimizden vazgeçmemizi ve kendi göbek bağımızı kesmemizi istiyorlar. Kör ve aptallar, geçmiş deneyimlerimize dayanarak verdiğimiz sözden vazgeçmeyeceğimizi bilmiyorlar mıydı? Bu çılgınlıklarıyla hem kendilerine ve bize hem de tüm Avrupa'ya telafisi mümkün olmayan bir kötülük yaptılar.