Ritusamhâra / Mevsimler Geçidi - Meghadûta / Haberci Bulut

Bu kitapta, MS 4. yüzyılda yaşadığı düşünülen ve Sanskrit edebiyatı- nın en önemli temsilcilerinden biri olarak Hint’in Shakespeare’i nitelemesiyle anılan Kālidāsa’nın şiir formundaki iki eserinin, Ritusamhāra (Mevsimler Geçidi) ve Meghadūta’nın (Haberci Bulut) Sanskrit asıllarından Yalçın Kayalı tarafından aktarılan çevirileri yer almaktadır.

Sanskrit edebiyatında pastoral şiir türünün tek örneği olarak yüz kırk dört şloka (beyit) ve altı bölümden oluşan Ritusamhāra, sevgilinin mevsimlere göre değişen ruhsal ve fiziksel durumunun, Kālidāsa’nın edebî dehasının ortaya koyduğu derinlikli bir lirizmle betimlendiği bir gençlik çağı eseridir. Kusursuz betimlemelerle süslenmiş olan bu lirik ziyafet, edebî bağlamda, aşk, tutku ve şehvet gibi sevginin çeşitli hâllerinin, Hint duygu dünyasındaki yeri hakkında oldukça önemli ipuçlarını okuyucusuna sunmaktadır.

Yüz yirmi bir şlokadan oluşan Meghadūta ise, yine aynı duyguların, bir aracı ya da haberci yoluyla eşe ya da sevgiliye iletildiği Dūtakāvya türündeki eserlerin ilk örneği olması açısından önemlidir. Eserin kaleme alındığı ölçü de aşk ve özlem duygusunun görkemli sözcüklerle ve kısmen melodik bir anlatım tarzıyla aktarımını sağlaması sebebiyle şiire ayrı bir değer katmaktadır.

Kālidāsa, üstün yaratma yeteneği, hayal gücü, zekâsı, şiirlerindeki olağanüstü akıcılık ve yüksek kültürü ile dünya literatüründe önemli bir yer işgal etmektedir. Hint kültürü ve düşünce hayatı, onun eserleri aracılığıyla hayat bulmaktadır. Öyle ki en yüce dağlardan küçücük bir çiçeğe kadar, doğaya ait her unsuru ve tüm formları ustalıkla tasvir edebilme kabiliyetiyle dikkat çekmektedir.