Dr. Gürsel Dönmez: Büyük milletler liderini içinden seçer

Akademisyen, siyasetçi ve yazar kimliğinin yanı sıra Başbakan Başdanışmanı ve Dış İlişkiler Başkanı olan Dr. Gürsel Dönmez, kaleme aldığı ‘Kozmik Mesele-Devlet Metodolojisine Giriş’ adlı kitapta özellikle içinde bulduğumuz döneme ve coğrafyaya geçmişten günümüze, tikelden tümele doğru paradigmatik bir değerlendirme yapıyor. 

Kitapla ilgili konuştuğumuz Dönmez, kurum ve kurallarıyla devletin, bir milletin aynada yansıyan çehresi olduğunu belirterek ‘devlet ve insan’ ilişkisini şu sözlerle ifade ediyor: “Millet olmak, bir tevhid ya da birlikte yaşama iradesini hayata geçirmek ve bir ahlak sözleşmesi yapmak demektir.

En az iki-üç insanın bu sözleşmeye uyduğu yerden itibaren ise devlet başlar. Devlet özü itibarıyla bir ahlak sözleşmesinin çerçeveye alınması demektir. Bu çerçeveye biz adalet diyoruz. Dolayısıyla tüm kurum ve kuralları ile devlet, bireysel ve toplumsal varoluşumuzun bir türevi. Bireyler veya toplumlar nasıl biliyorlarsa öyle yaşar, devletleri de ona göre şekillenir. Bu sebeple, ‘devlet insandır’.

Devlet her nesille birlikte yeniden doğar, büyür ve yaşlanır. Epistemik özünü kaybettiği gün ise sistemik varlığı devam ediyor gibi görünse de devlet ölür veya yabancılaşarak başka bir şeye dönüşür. Tarihin her döneminde bu hâli fark eden öncü kişiler ‘yeniden doğuş veya diriliş’ meselesini gündeme getirirler. Bu son cümle, aslında günümüzü yani bizi anlatmaktadır.”

‘MİLLET LİDERİNİ BULUR’

“Lider, derin kimliği temsil edebilendir” diyen Dönmez, bundan yola çıkarak liderlerin aslında toplumların bir yansıması olduğunu söylüyor. Dönmez “Ortak bir kimlik etrafında bir araya gelen insanlar ile bir grup, bir topluluk, bir toplum, bir ulus veya duruma göre en kapsayıcı kategori olarak bir millet ortaya çıkar. Millet olmak, bir derin kimlik meselesidir. Bir topluluk veya toplumun nefesi neye yetiyorsa, içinden çıkardığı liderlerin de duruş ve yürüyüşü ona göre şekillenir. Bir milletin büyük olma ideali ve potansiyeli varsa, er ya da geç kendi içinden liderini bulur ve yola revan olur” diyor.